Đề
bài:
Hãy lắng nghe cuộc
đối thoại sau:
“Vinh
quang nằm trong nỗ lực, không phải kết quả, nỗ lực hết mình là thắng lợi hoàn
toàn” (Mahatma Gandhi)
“Anh
không thể nói anh hạnh phúc nếu anh không thắng cuộc”
(Arsene Wenger – nhà văn người Pháp).
Từ cuộc đối thoại
trên, anh (chị) suy nghĩ gì về thành
tựu đích thực của đời người?
GỢI Ý THÂN BÀI
I.
GIẢI THÍCH
-Thành tựu: Những giá trị
quan trọng mà mỗi người đạt được trong cuộc đời của mình. Thành tựu có thể là một
chiến công, một thắng lợi, một thành công, một tấm huy chương, hay đơn giản là
một khoảnh khắc sống có ý nghĩa, sống thật trọn vẹn. Thành tựu sẽ cho chúng ta
biết về ý nghĩa của cuộc sống và giá trị của bản thân.
-Theo quen điểm của Mahatma Gandhi, thành
tựu (mà ông gọi là “vinh quang”) nằm ở chỗ “nỗ
lực”. Nỗ lực là cố gắng vượt lên trên mọi giới hạn của bản thân, nỗ lực là
một quá trình con người chiến thắng chính bản thân mình. Đối với Gandhi, chỉ cần
ta nỗ lực hết mình trên cuộc hành trình, ta đã có được thành tựu, cho dù không
đạt được kết quả gì đi nữa.
-Ngược lại, Arsene Wenger cho rằng, thành
tựu chính là “thắng cuộc”. Có nghĩa
là con người chỉ có thể có được hạnh phúc khi đạt được kết quả lớn lao, vĩ đại ở
cuối cuộc hành trình.
è Vậy, thành tựu đích thực trong cuộc đời mỗi
người là “nỗ lực” hay “thắng cuộc”, là “hành trình” hay “kết quả”?
II.
BÀN LUẬN CHỨNG MINH
Hai
quan điểm tưởng như đối lập với nhau nhưng chúng lại có ý nghĩa bổ sung cho
nhau.
1.
Thành tựu chính là nỗ lực trên cuộc hành trình (Bàn về quan niệm
của Mahatma Gandhi)
-
Cuộc
sống là một cuộc hành trình phấn đấu không ngừng nghỉ, con người không ngừng đặt
ra mục tiêu mới cho bản thân để tìm ra ý nghĩa của cuộc đời mình è Quan trọng không phải là ta đang đứng
ở đâu, quan trọng là ta đang đi về đâu è
Nỗ lực trên cuộc hành trình, con người sẽ có được trải nghiệm, có được những
bài học kinh nghiệm sâu sắc và bản thân trưởng thành hơn è Những trải nghiệm ấy chính là những
thành tựu lớn lao mà mỗi người có thể tự hào.
-
Bản
thân sự nỗ lực là một thành tựu, bởi cho dù sự nỗ lực đó không mang lại kết quả
gì, nhưng ít nhất bản thân mỗi người đã dám dũng cảm vượt ra khỏi vùng an toàn
của mình để đến gần hơn với cuộc sống, để hiểu cuộc sống và hiểu chính mình. Đó
là giây phút ta chiến thắng bản thân, là một thành tựu lớn lao của đời người.
-
Nỗ
lực và nỗ lực, trải nghiệm hết mình, con người sẽ đạt được một thành tựu rất lớn
lao là sự tự do è Khi đó tâm hồn
con người phóng khoáng, than thản, nhẹ nhàng, thấu triệt những giá trị bình dị
của cuộc sống và dễ dàng tìm thấy hạnh phúc nội tại của tâm hồn.
2.
Thành tựu cũng chính là chiến thắng ở đích đến (Bàn về quan niệm
của Arsene Wenger)
-
Chiến
thắng là một thành tựu, bởi đó là dấu chỉ rõ ràng cho thấy một quá trình nỗ lực
đã đơm hoa, kết trái.
-
Chiến
thắng luôn đi kèm với phần thưởng, và từ phần thưởng ấy ta có thể làm được nhiều
điều lớn lao để cải tạo, tác động hiện thực cuộc sống, biến đổi thế giới và tạo
ra những điều tốt đẹp hơn è Đó là một thành tựu
đáng quý trọng, lưu lại dấu ấn của ta trong sử sách, trong cuộc đời.
3.
Thành tựu đích thực chính là vừa nỗ lực trên cuộc hành trình, vừa chiến
thắng ở đích đến (Mối quan hệ)
Như vậy, hai ý kiến
trên bổ sung ý nghĩa cho nhau. Nếu chỉ chú tâm vào một yếu tố mà quên đi yếu tố
còn lại, con người không thể có được thành
tựu đích thực:
a.
Nếu chỉ nỗ lực mà không quan tâm đến thắng cuộc, chỉ
biết đến cuộc hành trình mà không màng đến kết quả: Con người dễ dàng
nản chí, buông xuôi, sẽ mất đi động lực để phấn đấu. Hậu quả là, con người có
thể để hoài phí cuộc đời và bản thân biến mất như một hạt cát vô danh.
b.
Nếu chỉ quan tâm đến thắng cuộc mà không nỗ lực, chỉ
quan tâm đến kết quả mà không màng đến cuộc hành trình: Con người rơi vào trạng thái ảo tưởng, mơ mộng hão huyền,
bởi nỗ lực chính là điều kiện cơ bản để dẫn đến thắng cuộc. Mặt khác, nếu chỉ
chăm chăm nhìn vào đích đến, con người sẽ biến mình thành kẻ hiếu thắng, tự
chôn vùi mình trong vô vàn áp lực, sẵn sàng bất chấp tất cả để đạt được mục
đích mà quên đi các giá trị đích thực của đời sống è Con người sẽ bị tha hóa,
c.
Như vậy muốn có thành tựu đích thực, “nỗ lực”
phải gắn liền với “thắng cuộc”, “hành trình” phải gắn liền với “kết quả”:
+Bởi quy luật cuộc
sống là sự phát triển đi lên không ngừng nghỉ, ta nỗ lực để đạt được mục đích,
để rồi từ mục đích đó, ta lại bước vào cuộc hành trình mới. Sau mỗi lần như vậy,
ta trưởng thành hơn và tìm thấy chính mình. Nhận ra ý nghĩa sự tồn tại của mình,
đó là thành tựu lớn nhất của
cuộc đời mỗi người.
+ Giữa các yếu tố
có mối quan hệ tương hỗ: “nỗ lực”, “hành trình” là tiền đề để làm nên “kết quả”,
làm nên “thắng cuộc”. Ngược lại, “kết quả”, “thắng cuộc” lại chính là động lực
thúc đẩy để con người không ngừng nỗ lực vươn lên trên hành trình cuộc đời.
4. Phê phán: Những người thờ
ơ, vô cảm không nỗ lực tìm kiếm thành tựu hoặc những người cực đoan, mù quáng…
III.
LIÊN HỆ BẢN THÂN:
Riêng đối với bản thân em, em quan niệm thành tựu đích thực với mình là gì? Em
sẽ làm gì để đạt được thành tựu ấy?
THẦY TRẦN LÊ DUY