ĐỀ THI VÀO LỚP 10 THPT 2021– VĨNH PHÚC
Thời gian làm bài: 120 phút, không kể thời gian phát đề
I. PHẦN TRẮC NGHIỆM (2,0 điểm)
Đọc đoạn văn sau và viết ra tờ giấy thi chữ cái in hoa trước đáp án đúng:
Chợt ông lão lặng hẳn đi, chân tay nhủn ra, tưởng chừng như không cất lên được… Có tiếng nói léo xéo ở gian trên. Tiếng mụ chủ… Mụ nói cái gì vậy? Mụ nói cái gì mà lào xào thế? Trống ngực ông lão đập thình thịch. Ông lão nín thở, lắng tai nghe ra bên ngoài…
(Ngữ văn 9, Tập 1, NXB Giáo dục Việt Nam 2016)
Câu 1: Đoạn văn trên được trích trong tác phẩm nào?
A. Chuyện người con gái Nam Xương B. Chiếc lược ngà
C. Lặng lẽ Sa Pa D. Làng
Câu 2. Phương thức biểu đạt chính của đoạn văn trên là gì?
A. Tự sự B. Nghị luận
C. Biểu cảm D. Thuyết minh
Câu 3. Đoạn văn trên có mấy từ láy ?
| A.1 | B.2 | C.3 | D.4 |
Câu 4. Xét theo mục đích nói, câu ‘‘Ông lão nín thở, lắng tai nghe ra bên ngoài…” thuộc kiểu câu gì?
A. Câu nghi vấn B. Câu trần thuật
C. Câu cảm thán D. Câu cầu khiến
II. PHẦN TỰ LUẬN (8,0 điểm)
Câu 5 (3,0 điểm).
Em hãy viết một đoạn văn trình bày suy nghĩ về ý nghĩa của tinh thần trách nhiệm trong cuộc sống. Trong đoạn văn có sử dụng phép liên kết nối. Gạch chân dưới từ ngữ thực hiện phép liên kết ấy.
Câu 6 (5,0 điểm).
Cảm nhận của em về đoạn thơ sau:
Bỗng nhận ra hương ổi
Phả vào trong gió se
Sương chùng chình qua ngõ
Hình như thu đã về
Sông được lúc dềnh dàng
Chim bắt đầu vội vã,
Có đám mây mùa hạ
Vắt nửa mình sang thu”.
(Trích Sang thu – Hữu Thỉnh, Ngữ văn 9, Tập 2, NXB Giáo dục Việt Nam 2016)
-----HẾT-----
HƯỚNG DẪN CHẤM
I: PHẦN TRẮC NGHIỆM (2,0 điểm)
| Câu | 1 | 2 | 3 | 4 |
| Đáp án | D | A | C | B |
| Điểm | 0,5 | 0,5 | 0,5 | 0,5 |
II. PHẦN TỰ LUẬN (8,0 điểm)
Câu 5 (3 điểm)
| Ý | Nội dung | Điểm |
| | Em hãy viết một đoạn văn trình bày suy nghĩ về ý nghĩa của tinh thần trách nhiệm trong cuộc sống. Trong đoạn văn có sử dụng phép liên kết nối. Gạch chân dưới từ ngữ thực hiện phép liên kết ấy | 3,0 |
| 1 | Yêu cầu về hình thức | |
| | - Về hình thức viết đúng hình thức đoạn văn. - Về kiến thức Tiếng Việt : trong đoạn văn có sử dụng có sử dụng phép liên kết nối, gạch chân dưới từ ngữ thực hiện phép liên kết ấy | 0,5 0.5 |
| 2 | Đảm bảo các ý cơ bản về nội dung | 2,0 |
| | - Tinh thần trách nhiệm là ý thức làm tròn bổn phận, nghĩa vụ đối vởi bản thân, gia đình, và xã hội; có trách nhiệm với suy nghĩ, hành động, thái độ… của bản thân mình - Ý nghĩa của tinh thần trách nhiệm : + Là một chuẩn mực để đánh giá nhân cách, sự trưởng thành của một người + Giúp chúng ta phát huy được phẩm chất, năng lực của bản thân, hoàn thiện chính mình; hoàn thành tốt công việc và thành công trong cuộc sống… + Có được lòng tin, sự quý mến, kính trọng của mọi người… + Mỗi cá nhân có tinh thần trách nhiệm sẽ góp phần xây dựng cộng đồng, xã hội phát triển văn minh, toàn diện… - Phê phán lối sống ích kỉ, vô trách nhiệm với bản thân, gia đình và xã hội - Bài học: thí sinh rút ra bài học nhận thức và hành động phù hợp, suy nghĩ tích cực | 0,5 0,25 0.25 0,25 0,25 0,25 0,25 |
Câu 6 (5,0 điểm).
| Ý | Nội dung | Điểm |
| 1 | Giới thiệu chung: Khái quát về tác giả Hữu Thỉnh, bài thơ Sang thu, đoạn trích thơ | 0,5 |
| 2 | Cảm nhận | 3,0 |
| Khổ thơ thứ nhất | 1,5 | |
| a. Những tín hiệu báo mùa thu về: + Hương ổi: làn hương thơm quen thuộc ở làng quê Bắc bộ; động từ phả là tỏa vào, trộn lẫn gợi hương ổi lan tỏa khắp không gian với một mùi thơm ngọt mát, dịu nhẹ… +Gió se: gió heo may mua thu se se lạnh + Sương được nhân hóa qua từ láy gợi hình “chùng chình” gợi màn sương thu mỏng, mềm mại, giăng mắc khắp ngõ xóm làng quê. Sương như chứa đầy tâm trạng, dùng dằng, cố ý chậm lại như chờ đợi, lưu luyến điều gì… b. Cảm xúc của nhà thơ trước những tín hiệu báo mùa thu về: + Bỗng: Cảm giác bất ngờ, ngỡ ngàng, xúc động trước tín hiệu chuyển mùa của thiên nhiên + Hình như: cảm giác mơ hồ, mong manh à Bằng sự cảm nhận của tất cả các giác quan, sử dụng những từ ngữ gợi hình gợi cảm… nhà thơ đã diễn tả vẻ đẹp đặc trưng của thiên nhiên cuối hạ đầu thu qua những nét vẽ thanh sơ, mang đến một bức tranh đậm chất thu của vùng đồng bằng Bắc bộ. Đồng thời cho thấy sự tinh tế và tình yêu thiên nhiên tha thiết của tác giả | 0,75 0,5 0,25 | |
| Khổ thơ thứ hai | 1,5 | |
| a. Bức tranh mùa thu được cảm nhận trong cái nhìn xa hơn, rộng hơn, diễn tả sự thay đổi của đất trời từ hạ sang thu, nhẹ nhàng mà rõ rệt + Sông được nhân hóa qua từ láy dành dàng gợi tả dòng sông chảy chậm êm dịu, chứa đầy tâm trạng… + Trái ngược với vẻ khoan thai của dòng sông, những cánh chim bắt đầu vội vã di trú về phương Nam tránh rét… + Hình ảnh đám mây được nhân hóa vắt nửa mình sang thu gợi liên tưởng thú vị; chữ vắt thật tinh tế gợi cảm khiến những đám mây hiện lên mềm mại, nhẹ nhàng như những chiếc khăn voan nửa nghiêng về mùa hạ nửa ngả về mùa thu… b. Cách cảm nhận của nhà thơ về thiên nhiên ở khoảnh khắc cuối hạ đầu thu: độc đáo tinh tế với trí tưởng tượng bay bổng… à Bức tranh thiên nhiên trong khúc giao mùa hiện lên tinh tế sống động qua những câu thơ giàu chất tạo hình… Qua đó ta thấy một hồn thơ Hữu Thỉnh ngây ngất, say sưa, nhạy cảm, yêu thiên nhiên tha thiết | 0,75 0, 5 0,25 | |
| 3 | Đánh giá, mở rộng | 1.0 |
| + Nghệ thuật: thể thơ năm chữ, ngôn ngữ giản dị, sáng tạo, gợi hình, gợi cảm, hình ảnh thơ đẹp, sử dụng các phép tu từ tài hoa, điêu luyện (nhân hóa, ẩn dụ, tương phản…) + Nội dung: đoạn thơ là một khúc giao mùa nhẹ nhàng, thơ mộng, bâng khuâng góp phần làm cho Sang thu trở thành một thi phẩm đẹp, nối tiếp hành trình thơ thu dân tộc, đem đến một tiếng thơ đằm thắm mà chan chứa tình yêu quê hương đất nước | | |
| Đảm bảo quy tắc chính tả, dùng từ đặt câu; bài viết sáng tạo giàu chất văn | 0,5 |